De Wespenkrant #17
De Beste Krant voor Wespminnend Nederland!
Beste wespenvrienden,
Dit is de eerste Wespenkrant van 2024. In deze nieuwsbrief belichten we de belangrijkste ontwikkelingen rondom sociale wespen en de activiteiten van de Wespenstichting.
De lente is begonnen! De dagen worden langer en de temperatuur gaat langzaamaan omhoog. Het wespenseizoen begint dus binnenkort weer en dan breken er weer mooie en drukke tijden aan. En het belooft een extra mooi jaar te worden, want 2024 is het Jaar van de Wesp.
In deze aflevering aandacht voor onze Wespencursussen en de Aziatische hoornaar.
1. Wespenconsulenten gezocht
In deze zomer zal de stichting zoals altijd weer worden overstelpt met vragen en hulpverzoeken met betrekking tot problemen met wespen en wespennesten. De vraag naar gifvrije natuur- en diervriendelijke oplossingen neemt steeds meer toe en steeds meer mensen weten ons te vinden. Om deze stroom van aanvragen aan te kunnen, zijn we op zoek naar mensen die ons daarbij kunnen helpen, als wespenconsulent.
Een wespenconsulent is een vrijwilliger die veel kennis heeft over sociale wespen en een wespenprobleem objectief kan beoordelen, en de methoden kent om deze eventueel op een verantwoorde manier op te lossen. Door de inzet van wespenconsulenten kunnen we het aantal zinloze verdelgingen en het gifgebruik naar beneden brengen, meer informatie over sociale wespen verspreiden in Nederland, en meer begrip voor sociale wespen kweken.
In onderstaand kaartje zijn de gemeenten ingekleurd waar een of meerdere wespenconsulenten wonen. Het gaat momenteel in totaal om enkele tientallen personen, dat is al heel mooi. Uiteindelijk zouden er liefst in iedere gemeente meerdere wespenconsulenten zijn.
Daarom geven we de komende maanden extra cursussen. Hieronder de lijst met cursusdata:
Basiscursus: 6 april (Apeldoorn), 18 mei (De Meern)
Vervolgcursus: 15 juni (De Meern), 29 juni (Apeldoorn)
Locaties: Castellum Hoge Woerd in De Meern en Aardbalans in Apeldoorn
Alle cursussen beginnen om 10:00 uur ‘s morgens en eindigen rond 16:00 uur ‘s middags. De kosten zijn 40 Euro per cursusdag.
Voor meer informatie of aanmelding, kan je een mail sturen aan info@wespenstichting.nl. Of stuur me een bericht via onderstaande knop.
2. De 4 Grootste Misverstanden over de Aziatische Hoornaar
In deze tijd van het jaar ontwaken de eerste wespenkoninginnen uit hun winterslaap. Zo ook die van de Aziatische hoornaar. Na enkele weken van aansterken zullen ze ergens op geschikte plekken proberen een nestje te bouwen. De Aziatische hoornaar is een zogenaamde invasieve exoot die mogelijk een bedreiging is voor de biodiversiteit, en voor de honingbij in het bijzonder. Om verdere verspreiding zoveel mogelijk te voorkomen zet men op dit moment in Nederland en België alles op alles om zoveel mogelijk van die koninginnen te vangen en te doden.
Dagelijks verschijnen er verontrustende berichten op sociale media en in kranten waarin wordt gewaarschuwd voor het gevaar van de Aziatische hoornaar. Er wordt daarbij ook opgeroepen om mee te helpen om met speciale lokdoosjes de koninginnen te vangen.
Het is begrijpelijk dat imkers aan de bel trekken en via de media aandacht vragen voor het gevaar van de Aziatische hoornaar. En het is logisch dat zij initiatieven ontplooien om de impact van deze invasieve exoot te verminderen, want er is genoeg reden tot zorg. Helaas is de nuance in artikelen over de Aziatische hoornaar vaak afwezig. Een typisch voorbeeld hiervan is een recent artikel in het Algemeen Dagblad, waarin alle mogelijke registers van twijfelachtige journalistiek opengetrokken worden.
Volgens het bericht is de “buitenlandse monsterwesp” aan het oprukken en valt ze als een “gevechtshelikopter” “onze bijen” aan om ze op te “vreten”. Bovendien vliegt ze “schuimbekkend” op mensen af, “spuugt ze een brandende stof in je ogen” en steekt ze ook nog dwars door je kleding heen. Daardoor zouden er volgens het stuk ieder jaar in Spanje en Frankrijk “een stuk of 10 doden” vallen door de Aziatische hoornaar. Wie in het voorjaar een Aziatische hoornaar tegenkomt, wordt in het artikel aangeraden om het insect dood te maken. Want dat is waarschijnlijk een koningin en “iedere dode koningin scheelt weer een nest”.
Sinds we een paar jaar geleden enkele misverstanden over de Aziatische hoornaar hebben geprobeerd recht te zetten in een aflevering van de Wespenkrant is er niet veel verbeterd. Uit bovengenoemd artikel en andere recente mediaberichten blijkt dat overdrijving en misinformatie helaas nog steeds een belangrijke rol spelen. Tijd dus om nog maar eens een paar populaire beweringen met betrekking tot de Aziatische hoornaar op een rij te zetten en te checken op waarheidsgehalte.
1. "De Aziatische Hoornaar is een Agressieve Monsterwesp!"
Sommige journalisten van sommige kranten trekken alles uit de kast om zoveel mogelijk lezers te trekken. Basale journalistieke kernwaarden zoals het checken van feiten en het principe van hoor en wederhoor zijn daaraan ondergeschikt gemaakt. Zo wordt de Aziatische hoornaar in de media nog steeds regelmatig geportretteerd als een "agressieve monsterwesp" terwijl entomologen, betrokken imkers en anderen de media hebben gevraagd om hiermee te stoppen.
De benaming “monsterwesp” voor een beestje van enkele centimeters is niet alleen bespottelijk maar ook schadelijk. De Europese hoornaar, een nuttig inheems insect, is namelijk veel groter dan de Aziatische variant. Vooral de koninginnen van de Europese hoornaar zijn indrukwekkende gevaartes. Dus als een gemiddelde krantenlezer ooit een Europese hoornaar in of rond het huis aantreft, is de kans groot dat die geheel ten onrechte wordt aangezien voor zo’n “monsterwesp” en daarna logischerwijs - met de beste bedoelingen - wordt doodgeslagen.
Bovendien is de Aziatische hoornaar, net als al onze inheemse wespen, een vredelievend insect dat geen enkele interesse voor ons heeft. Ze zullen hooguit steken als ze zich bedreigd voelen of als ze hun nest verdedigen. Als je bedenkt dat hun nesten overal in Europa op ongekende schaal worden vernietigd, is het logisch dat Aziatische hoornaars wantrouwig reageren als een mens te dicht bij het nest komt. Merkwaardig dat dat defensieve gedrag door nota bene de mens als agressief wordt bestempeld.
Om de vermeende agressiviteit van de Aziatische hoornaar te illustreren vermeldt het artikel in het Algemeen Dagblad dat er in Frankrijk en Spanje “jaarlijks een stuk of tien doden” vallen door de Aziatische hoornaar. Het is echter niet duidelijk waar deze bewering op gebaseerd is. In de literatuur kon ik dit aantal in elk geval nergens terugvinden. Wel vond ik een artikel uit 2021 waarin staat dat er gemiddeld circa 4 doden per jaar in Spanje zijn te betreuren. Maar in dat aantal zijn ook de ongevallen door toedoen van andere wespensoorten, hommels en honingbijen meegeteld (de losse getallen worden van oudsher op een hoop geveegd tot één categorie “X23”). Het lijkt er dus eerder op dat het in de krant genoemde aantal van 10 doden per jaar in Frankrijk en Spanje niet alleen door de Aziatische hoornaar is veroorzaakt, maar eerder in de buurt ligt van het totaal aantal doden door alle stekende insecten. Het werkelijk aantal doden door de Aziatische hoornaar blijft vermoedelijk op een of twee gevallen per jaar steken.
Iedere dode is er natuurlijk eentje te veel. Maar als je dit aantal afzet tegen het aantal jaarlijkse slachtoffers door omvallende bomen of blikseminslagen, wordt dit aspect van de Aziatische hoornaar al een stuk minder relevant.
2. "De Aziatische Hoornaar is een Ramp voor de Honingbij en de Biodiversiteit"
Een bewering die we de laatste tijd veel horen is dat een kolonie Aziatische hoornaars in een seizoen 11 tot 12 kg insecten verorberd hetgeen overeenkomt met ca. 100,000 insecten en dat ze dus een gevaar voor de honingbijen en de biodiversiteit zijn.
Deze aantallen kloppen. Ze zijn namelijk afkomstig uit een wetenschappelijke publicatie waarin om precies te zijn de getallen 11.31 kg en ca. 97,000 insecten per nest worden genoemd. Van deze prooien bleek voorts ca. 38% uit honingbijen en ca. 20% uit sociale wespen te bestaan. Dit onderzoek is weliswaar gedaan in Zuid-Frankrijk waar de omstandigheden voor de Aziatische hoornaar mogelijk wat gunstiger zijn dan hier, maar desalniettemin gaat het, op het eerste gezicht, om best indrukwekkende aantallen.
Toch moeten we oppassen om verregaande conclusies te trekken.
Zo heeft men in vergelijkbaar onderzoek geschat dat een nest van een ver familielid van de Aziatische hoornaar, de inheemse en zeer algemene Duitse wesp (Vespula Germanica), per jaar ca. 240,000 insecten verschalkt. Een soortgelijk aantal geldt ongetwijfeld dan ook voor de sterk verwante gewone wesp (Vespula vulgaris) die ook zeer algemeen is in Nederland. In elke straat in Nederland zullen ‘s zomers gemiddeld een paar nesten van deze twee soorten (ook wel “limonadewespen” genoemd) zitten. En elk van deze miljoenen wespennesten in Nederland vangt dus meer dan twee keer zo veel insecten weg als een nest van de Aziatische hoornaar. Met andere woorden, dat aantal van 100,000 insecten per nest is niet perse spectaculair of alarmerend.
En laten we ook eens kijken naar hoeveel insecten er door ons zelf worden doodgemaakt. Volgens een onderzoek onder leiding van de universiteit van Wageningen sneuvelen er in Nederland jaarlijks 1600 miljard insecten per jaar door auto’s. Dat blijkt per auto dus gemiddeld ongeveer 230,000 insecten per jaar te zijn, dus ook meer dan twee keer zo veel als een nest Aziatische hoornaars buitmaakt.
Het is niet de bedoeling om de impact van de Aziatische hoornaar bij voorbaat te bagatelliseren maar we moeten ons hoofd ook niet op hol laten jagen door tendentieuze berichtgeving.
Voor veel bijenhouders is de komst van de Aziatische hoornaar natuurlijk een extra zorgpunt (naast de varroamijt, ziektes, wintersterfte, etc.). Moeten zij straks hun hobby opgeven net als vele van hun collega’s in Zuid-Europa? Waarschijnlijk niet. Want als veel mensen ergens last van hebben, komt er altijd vroeg of laat iemand met een slimme uitvinding. Zo wordt er geëxperimenteerd met allerlei veelbelovende technische oplossingen zoals elektrische harpen en de zogenaamde KOLDO val. Deze zorgen er voor dat Aziatische hoornaars worden geëlektrocuteerd of gevangen zodra ze te dicht bij een bijenkast komen. Door dit soort ingenieuze systemen kan de plaagdruk enorm worden verminderd.
Dus met wat gezamenlijke inspanning en wat investeringen zal het met de honingbij en de imkers helemaal goed komen en hopelijk is de schade voor de inheemse sociale wespen, die na de honingbij het meest in trek zijn als prooi, ook beperkt. Men lijkt zich meer zorgen te maken over andere, minder algemene (solitaire) bijensoorten waarvan een aantal nu al met uitsterven wordt bedreigd. Solitaire bijensoorten hebben in tegenstelling tot de honingbij nou eenmaal geen imker die ze beschermt tegen externe bedreigingen. Maar gelukkig blijken zeldzame insecten geen interessante prooi voor de Aziatische hoornaar te zijn omdat die zich heel efficiënt richt op de all-you-can-eat bijenstallen en wespennesten waar ze hele dagen kunnen prijsschieten. Uit onderzoek blijkt inderdaad dat de impact van de Aziatische hoornaar op hommels en solitaire bijen heel erg laag is.
(…) while the majority of preyed insects are pollinators with variable efficiency, wild bees (bumblebees and solitary bees, excluding wild honeybee colonies) represent only 0.02 % of the V. velutina’s prey recorded in this study. The predation impact on these main pollinators appears therefore very low. (Rome, et al. 2021)
Kortom, hoewel er redenen zijn om aan te nemen dat de Aziatische hoornaar een impact zal gaan hebben op honingbijen, andere insecten en de biodiversiteit in het algemeen, is er ook veel voor te zeggen om nuchter te blijven en het hoofd koel te houden. Schreeuwende krantenkoppen en paniekzaaierij zijn niet nodig.
3. “Het vangen van koninginnen in het voorjaar is een efficiënte methode om de Aziatische hoornaar tegen te houden”
In Nederland en Vlaanderen is men momenteel druk bezig om zoveel mogelijk vallen te zetten om koninginnen van de Aziatische hoornaar te vangen. Deze vallen zijn kleine plastic doosjes die gevuld worden met een zoete vloeistof. Aziatische hoornaar koninginnen komen op de geur van deze vloeistof af, kruipen in de val en kunnen er dan niet meer uit. Mensen moeten de val dan vervolgens in de diepvries zetten om het insect te doden.
Deze selectieve vallen kan men eenvoudig zelf maken van plastic bakjes en online te bestellen kegelroostertjes. Instructies voor het juiste gebruik kan men bijvoorbeeld vinden op de website van de Nederlandse Bijenhoudersvereniging (NBV) die de inzet van deze vallen aanmoedigt.
De gedachte achter deze vallen is dat men er rond de periode april/mei jonge koninginnen van de Aziatische hoornaar mee kan uitschakelen zodat deze geen nest meer kunnen stichten. Op deze manier hoopt men de opmars van deze exoot te kunnen vertragen.
“Wie in het vroege voorjaar een Aziatische hoornaar tegenkomt en kans ziet om het beest dood te maken: doen! Waarschijnlijk is dat namelijk een koningin. En iedere dode koningin scheelt weer een nest.” (AD, 19 maart, 2024)
De laatste opmerking in bovenstaand citaat is helaas een wijd verbreid misverstand. De redenering lijkt op het eerste gezicht weliswaar best logisch. Voor ieder nest van de Aziatische hoornaar heb je immers een koningin nodig. Maar het is een drogreden om daaruit het omgekeerde te concluderen; dat iedere koningin dus een nest voortbrengt.
De werkelijkheid is dat van alle jonge koninginnen er slechts ca. 1% in slaagt om een succesvolle kolonie te stichten. In de winter en in het voorjaar sterft het grootste deel van deze koninginnen dus sowieso op natuurlijke wijze. Om als bestrijdingsmethode effectief te kunnen zijn, zou je dus alle of vrijwel alle koninginnen in het hele land moeten vangen. Dat is niet realistisch.
Alle deskundigen die ik er over heb gehoord zeggen hetzelfde. Er is geen bewijs dat dit zogenaamde “springtrapping” werkt. Of, zoals verwoord in een recent artikel van Rojas-Nossa et al.:
“The evidence suggests that, once the species is established, spring trapping is an inefficient method to manage the population of V. velutina because it does not influence the number of nests. This is related to the low number of captured foundresses in comparison with the number of queens produced by the colonies in the same area during the former reproductive season, and the enormous colonization capacity of the species”.
In het Noorden van Nederland waar de Aziatische hoornaar nog beperkt aanwezig is, kan de effectiviteit van deze methode mogelijk wat minder klein zijn. De waarschijnlijkheid dat je net die ene potentieel succesvolle koningin vangt, blijft weliswaar gering. Maar áls je er eentje vangt die al begonnen was met een nest, dan is de kans dat haar nest wordt overgenomen en voortgezet door een soortgenoot klein.
Uit alle enthousiaste inspanningen en reclame ten behoeve van deze onbewezen methode kan je concluderen dat men er toch hoge verwachtingen van heeft. Er gaat ook nieuw onderzoek gedaan worden in Vlaanderen. De Gazet van Antwerpen schreef in januari:
“De provincie voert onderzoek uit over het effect van het wegvangen van de koninginnen op de populatie van de Aziatische hoornaar. Gedurende drie jaar zullen, in samenwerking met studenten van het UA en Thomas More, koninginnen gevangen worden op een proeflocatie. Deze locatie zal vervolgens vergeleken worden met een controleplaats waar de koninginnen niet worden weggevangen, om hieruit conclusies te trekken.”
Over drie jaar zullen we dus meer weten. Maar tegen die tijd heeft de Aziatische hoornaar zich naar verwachting al verspreid over de rest van Nederland.
Nadelen van de koninginnenvallen
Als je vraagtekens stelt bij deze bestrijdingsmethode, reageren sommige enthousiastelingen met woorden als “Niks doen is ook geen optie” en “Baat het niet, dan schaadt het niet” . Maar ook daar kan je vraagtekens bij zetten. Er zitten namelijk best wat nadelen aan het plaatsen van deze vallen in het voorjaar.
Naast het feit dat de vervaardiging, het plaatsen, monitoren en onderhouden van deze vallen tijd en geld kost, is er ook schade voor de natuur in de vorm van verstoring en bijvangst van inheemse insecten. Gelukkig hebben de betrokken partijen daar wel meer oog voor dan een paar jaar geleden. Om de natuur zoveel mogelijk te ontzien zet men tegenwoordig in op het gebruik van zogenaamde “selectieve vallen” die afgestemd zijn op de grootte van de Aziatische hoornaar. Hierdoor passen grotere insecten, zoals Europese hoornaars en hommels er niet in en kunnen kleinere insecten er in theorie zelfstandig weer uit. De vallen zijn niet perfect, dus eventuele bijvangst dient te worden vrijgelaten tijdens de regelmatige controles. Ook zijn de instructies verbeterd. In plaats van ieder verdacht insect te doden moet men er nu eerst een foto van maken en dit laten verifiëren door een expert. Mochten er gelijktijdig andere insecten en Aziatische hoornaars in de val zitten “plaats de val dan enkele minuten in de diepvries. Zo verdoof je insecten maar dood je ze niet. Nu kan je makkelijk de andere insecten vrijlaten, maar de Aziatische hoornaar opnieuw in de diepvries plaatsen.”, aldus mijntuinlab.be.
Maar ondanks alle goede intenties en verbeteringen zullen deze vallen, hoe je het ook wendt of keert, de natuur altijd verstoren. Een onschuldig insect verliest bijvoorbeeld kostbare tijd en energie als het in zo’n val terechtkomt. Ook het verblijf in een ijskoude vriezer is vast niet bevorderlijk voor de overlevingskansen. Verder kan je je afvragen of alle deelnemers de per ongeluk gevangen inheemse wespenkoninginnen weer eerlijk zullen vrijlaten. De populariteit van wespen is immers niet om over naar huis te schrijven en veel imkers zien wespen nog steeds als schadelijke insecten voor hun geliefde honingbijen.
Bij het besluiten of men deze niet bewezen methode wel of niet gebruikt, zou men ook moeten kijken of het mogelijke voordeel opweegt tegen bovenstaande te verwachten nadelen. Het lijkt er op dat dat onvoldoende gebeurd is.
4. “Het Betrekken van Burgers bij de Opsporing van de Aziatische Hoornaar is een Verstandig Idee”
Men probeert nu zoveel mogelijk mensen te mobiliseren om te helpen bij de bestrijding van de Aziatische hoornaar. Want hoe meer mensen er meehelpen, hoe meer koninginnen en embryonesten er kunnen worden gevonden en uitgeschakeld. Maar helaas is het ook zo, dat hoe meer mensen erbij worden betrokken, hoe meer onschuldige insecten het slachtoffer worden. De anti-Aziatische-hoornaar-campagne duurt nu een paar jaar en heeft al talloze onschuldige slachtoffers gemaakt doordat mensen nou eenmaal niet overal verstand van kunnen hebben.
Opgejut door hysterische krantenartikelen met angstaanjagende teksten over “agressieve monsterwespen” slaan mensen met de beste intenties aan het moorden. Net als lang geleden bij de echte heksenjachten.
Allerlei betrokken organisaties doen hun best om mensen de verschillen tussen de Aziatische hoornaar en andere insecten te leren zien. Maar voor een gemiddelde burger, die het verschil niet eens weet tussen een bij en een wesp en daar ook niet in geïnteresseerd is, gaat dit een brug te ver. Vandaar dat men benadrukt dat je eerst een foto moet maken en dat je die moet opsturen naar waarneming.nl zodat experts kunnen checken of het daadwerkelijk om een Aziatische hoornaar gaat. Maar voor een doorsnee burger is ook dat waarschijnlijk veel te veel gedoe. We kennen genoeg praktijkvoorbeelden waaruit blijkt dat veel mensen er de voorkeur aan geven om het beestje zonder aarzelen dood te meppen (zoals men gewend is).
Sommige organisaties, zoals de Nederlandse Bijenvereniging, roepen mensen op om schuurtjes en vogelhuisjes te checken op de aanwezigheid van embryonesten. Ondanks hun instructies om alleen een foto te maken en dit te laten checken via waarneming.nl, geldt hier hetzelfde gevaar; dat mensen uit wespenhaat, gewoonte of gemakzucht ieder embryonest gaan vernielen. Het openmaken van een vogelhuisje rond de maand mei is natuurlijk sowieso storend voor mogelijke andere bewoners zoals hommels of vogels.
De Visie van de Wespenstichting met betrekking tot de Aziatische Hoornaar
Na bovenstaand commentaar op de opvattingen en handelswijzen van andere mensen en organisaties is het nu tijd om onze eigen visie te geven op het fenomeen Aziatische hoornaar.
De Wespenstichting komt op voor de belangen van onze inheemse sociale wespen. De Aziatische hoornaar is geen inheems insect en hoort daar dus niet bij. Wij houden ons dus niet bezig met de belangen van de Aziatische hoornaar en we voeren geen actie tegen de bestrijding ervan.
Maar we kunnen ons natuurlijk ook niet compleet afsluiten van dit onderwerp.
Enerzijds omdat de Aziatische hoornaar zich op korte termijn, dat wil zeggen, binnen 3 jaar over heel Nederland zal hebben verspreid en “ingeburgerd” zal raken. Binnen afzienbare tijd wordt de Aziatische hoornaar dus alsnog een inheems insect, net zoals nu in Frankrijk en België. Dat betekent dat wij ons er op moeten voorbereiden dat de Aziatische hoornaar in de nabije toekomst vanzelf een plaats krijgt in het rijtje inheemse sociale wespen waar wij ons als Wespenstichting om dienen te bekommeren.
Anderzijds raakt het onderwerp ons ook nu al, zij het op indirecte wijze. De aanpak van de Aziatische hoornaar en de manier van communiceren hierover heeft namelijk negatieve consequenties voor de inheemse sociale wespensoorten. Zo werd er bijvoorbeeld een tijdje illegaal met bestrijdingsmiddelen gewerkt, werden er in de natuur vermolmde boomstammen vernield om overwinterende koninginnen te zoeken, werden er vrijwel altijd foto’s van onschuldige wespensoorten geplaatst bij krantenartikelen, werd er gebruik gemaakt van niet-selectieve vallen, etc. We zijn blij dat dit soort praktijken inmiddels omstreden of zelfs afgeschaft zijn.
Maar de situatie is nog steeds verre van perfect en er gebeurt nog van alles waar we vraagtekens bij zetten. Zoals eerder vermeld, denken we dat het niet verstandig is om het grote publiek te betrekken bij het opsporen van de Aziatische hoornaar en het vangen van koninginnen door middel van zogenaamde selectieve vallen. Ondanks alle goede intenties van de betrokken vrijwilligers en organisaties vallen er door deze aanpak talloze onschuldige slachtoffers onder de sociale wespen.
Onze Standpunten
Tenslotte sluiten we dit artikel over de Aziatische hoornaar af met de standpunten van de Wespenstichting.
De Wespenstichting betreurt het, net als ieder ander, dat de Aziatische hoornaar in Europa is terechtgekomen. Maar we vinden het belangrijk te benadrukken dat zij hier niet zelf voor heeft gekozen. De mens is verantwoordelijk voor de komst van deze invasieve exoot en de bijkomende problemen. Men moet zijn boosheid in woord en daad dus niet richten op de Aziatische hoornaar maar op de globalisering, de lakse Franse overheid, het grote aantal honingbijen, etc. etc. En daar moeten we proberen lessen uit te trekken.
De media zou zich moeten beperken tot het geven van objectieve informatie en het schetsen van realistische scenario’s. Met de demonisering van de Aziatische hoornaar en met hysterische angstverhalen zonder weerwoord of inhoudelijk check van deskundigen, schieten we uiteindelijk niets op.
In de komende jaren zal men proberen om de verdere verspreiding van de Aziatische hoornaar zoveel mogelijk af te remmen. De Wespenstichting vind dat hierbij gebruik moet worden gemaakt van bewezen methoden die geen nadelige impact hebben op andere insecten en die uitgevoerd worden door deskundigen. Met andere woorden: geen gif, geen koninginnenvallen en geen inzet van leken.
We moeten ons er op voorbereiden dat de Aziatische hoornaar nooit meer zal vertrekken uit Nederland. Bestrijding heeft binnenkort alleen nog maar zin om de eventuele impact op het ecosysteem te vertragen en om lokale overlast op te lossen.
Het verwijderen van nesten in de maand december heeft geen toegevoegde waarde met betrekking tot de bestrijding. De koninginnen die zich dan nog in het nest bevinden, hebben zeer weinig kans om de winter te overleven en een succesvol nest te stichten. Het is beter om deze nesten gewoon te laten hangen als voer voor de vogels en andere natuurlijke vijanden.
De impact van de Aziatische hoornaar op de honingbijen van imkers kan worden beperkt door het gebruik van elektrische harpen en andere obstakels (zoals de bovengenoemde KOLDO val) bij de ingang van bijenkasten.
De Wespenstichting is van mening dat het beter zou zijn om het aantal honingbijvolken in Nederland af te stellen op de draagkracht van het ecosysteem. Zolang dit aantal niet in balans is, zal de natuur ons af en toe blijven corrigeren met nieuwe ziektes, parasieten en/of roofdieren om het natuurlijk evenwicht te herstellen.
De grote hoeveelheden geld, tijd en energie die wordt gestoken in een, op de lange termijn, tamelijk zinloos gevecht tegen de opkomst van de Aziatische hoornaar kan wat ons betreft beter worden ingezet voor het versterken van de natuur. Er is onder andere meer leefruimte en respect nodig voor álle insecten. Een gezond ecosysteem kan haar robuustheid en veerkracht optimaal inzetten om de Aziatische hoornaar én vele andere bedreigingen te overwinnen.